De informatietechnologie blijft zich in een hoog tempo ontwikkelen. Veel van die ontwikkelingen zijn al aangekondigd en vaak als prototype beschikbaar. Een mooi voorbeeld daarvan is de zelfrijdende auto. Op Youtube kun je al filmpjes van diverse autofabrikanten zien, waarin zij tonen hoe ze real time informatie herkennen uit de reële wereld (zoals wegen, obstakels, verkeerslichten, voertuigen, verkeersborden, belijning). Dit wordt gecombineerd met informatie van andere bronnen (zoals informatie over locatie, verkeersintensiteit, weer) om vervolgens geprojecteerd te worden op digitale kaarten. Het middelpunt in die digitale omgeving is de bestuurder van de auto. Alles is er namelijk op gericht om de bestuurder zo veilig mogelijk te verplaatsen van A naar B. Je zou kunnen zeggen dat we daarmee onderdeel zijn geworden van de kaart. Klinkt raar, maar als je erover nadenkt dan is dat helemaal niet zo gek.
De reële en virtuele wereld komen steeds vaker bij elkaar in nieuwe informatiesystemen. Een ander mooi voorbeeld is de rage van Pokemon Go, waarbij je als deelnemer aan het spel in de reële wereld op zoek gaat naar ‘virtuele’ Pokemons. Of de wijze waarop robots worden bestuurd door informatie van onze omgeving ruimtelijk te combineren met real time informatie afkomstig van sensoren. De reële wereld wordt gemodelleerd en vanuit die gemodelleerde wereld worden acties ondernomen in de reële wereld. Een interessante vraag is: Zijn hier parallellen te trekken met de wijze waarop gemeenten hun fysieke leefomgeving beheren?
De fysieke leefomgeving
Deze toepassingen geven aan hoe belangrijk het is om allerlei informatie over onze omgeving op een efficiënte wijze bij elkaar te brengen en te analyseren. Dat geldt ook voor gemeenten, waar de noodzaak groot is om de fysieke leefomgeving goed in beeld te hebben. Alle thema’s komen daar bij elkaar: ruimtelijke ordening, beheer openbare ruimte, onderwijs, welzijn, zorg, cultuur, inkomensontwikkeling, energietransitie en sociale veiligheid. Geo-informatie kan daarbij helpen. Enerzijds om beschikbare informatie ruimtelijk te positioneren (wijken, buurten, postcodegebieden, gebieden, zones, percelen, panden), maar ook om met één klik op de kaart inzage te verkrijgen in alle informatie die op die locatie voorhanden is. Het verschaft ons niet alleen informatie van een specifieke locatie, maar geeft ons ook ruimtelijk inzicht in de betekenis van die informatie. We zijn hiermee in staat om vraagstukken uit het ruimtelijke en het sociaal domein integraal op te pakken en op elkaar af te stemmen. Knelpunten en kansen worden beter zichtbaar en daarmee kunnen we gerichter en sneller maatregelen treffen om bij te sturen. Een mooi voorbeeld hiervan is de Kansenkaart Woon- en Leefomgeving van de gemeente Leidschendam-Voorburg, waarin ruimtelijke informatie gecombineerd wordt met informatie over demografie, woonsituatie en sociaaleconomische thema’s. Beleidsadviseurs gebruiken deze kaart om het gesprek aan te gaan met College en de Raad over toekomstige ontwikkelingen en speerpunten binnen de gemeente. Deze kansenkaart wordt ook gebruikt als input voor de nog op te stellen Omgevingsvisie.
Inspiratiesessie Geo-informatie
Maar weten wij welke informatie er beschikbaar is en weten wij welke vragen we beantwoord willen zien? Het antwoord is: deels weten we dat niet en deels is de kennis daarover vaak versnipperd beschikbaar binnen de organisatie. Een totaalbeeld daarvan is niet aanwezig. Zo zijn de beschikbaarheid en toepassingsmogelijkheden van Open Data vaak niet bekend. Hoe kunnen we daar een eerste verbetering in aanbrengen?
Een veel beproefde methode daarvoor is het houden van een inspiratiesessie over de mogelijkheden van Geo-informatie. Zo’n sessie bestaat uit twee delen: het eerste deel is bedoeld om de deelnemers te informeren over ontwikkelingen in de informatietechnologie en hun bewust te maken van de kansen die deze ontwikkelingen bieden voor gemeenten om sneller, efficiënter en doelgerichter beleid en maatregelen te definiëren. Daarvoor gebruiken we voorbeelden van gemeenten die al stappen hebben gezet met het combineren en aanbieden van een grote variëteit aan thema’s op de kaart. Thema’s waarbij de verbinding wordt gezocht tussen het ruimtelijk en het sociaal domein. In het tweede deel worden de deelnemers aan de hand van die voorbeelden in kleine groepjes uitgenodigd om de relevantie van de informatie in deze voorbeelden te beoordelen en geïnspireerd door deze voorbeelden aan te geven welke informatiebehoefte zij hebben en hoe zij dat graag aangeboden willen zien. Tot slot worden de resultaten plenair besproken. Voor de informatiemanager levert dit interessante informatie op die hij/zij weer kan gebruiken voor het verbeteren van de informatievoorziening binnen de organisatie.
Harrie Dahlmans geeft een presentatie over dit thema op de Kaartviewer Inspiratie Dag op 5 oktober.
Meer weten?
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Harrie Dahlmans, adviseur bij Telengy, via tel. nr. 06 81 42 95 16 of via e-mail: h.dahlmans@telengy.nl.
