De Inspectie voor Openbare Orde & Veiligheid (IOOV) overhandigde op 3 mei 2010 het rapport ‘De staat van de rampenbestrijding’ aan de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en aan de Tweede Kamer. In het rapport wordt geconcludeerd dat in alle veiligheidsregio’s de laatste jaren veel is geïnvesteerd. Er zijn verbeteringen gerealiseerd in organisatie en werkwijze van crisisbeheersing en rampenbestrijding. Een bevinding is ook dat 17 van de 25 regio’s nog niet voldoende op orde is om een ramp of crisis het hoofd te kunnen bieden. En dat is een verontrustende conclusie!
Recente Rampen
Rampenbestrijding in Nederland is en blijft een belangrijke zaak. Rampen vinden niet alleen plaats in landen waar men minder belang hecht of aandacht heeft voor veiligheid. Ook in het relatief rijke en goed ontwikkelde Westen vinden rampen, aanslagen en grote ongelukken plaats. Zo werd Nederland februari 2009 opgeschrikt door het neerstorten van een toestel van Turkish Airlines met aan boord 135 personen, kort voor de landing op Schiphol.Het toestel kwam terecht in een akker in de gemeente Haarlemmermeer. Bij deze crash vielen negen doden, en tientallen inzittenden raakten ernstig gewond. De gemeente Haarlemmermeer kan u vertellen dat ze nog dagelijks te maken heeft met de gevolgen van deze ramp.
Ook de viering van Koninginnedag 2009 verliep anders dan anders: Koninginnedag 2009 zal voor altijd de boeken ingaan als een zwarte dag. Een man reed in een auto met grote vaart in op de menigte die was afgekomen op de festiviteiten in Apeldoorn, waarbij de koningin aanwezig was. Acht personen, waaronder de dader, zijn bij deze aanslag om het leven gekomen.
Angst in Nederland
Dat de angst nog in de Nederlanders zit, toonde men tijdens de Nationale Dodenherking op de Dam op 4 mei jl. Toen de twee minuten stilte bijna voorbij waren begon een man aan de Rokinzijde met zijn handen opgeheven te prevelen en vervolgens te schreeuwen. Een omstander overmeesterde de man samen met agenten in burger en de politie voerde de man af. Door deze acties raakten mensen in paniek, waarna zij trachtten te vluchten. Er vielen dranghekken om en door het lawaai hiervan ontstond nog meer paniek. In het ontstane tumult raakten in totaal 63(!) mensen gewond. Dit was de eerste keer in de 65-jarige geschiedenis van de Nationale Dodenherdenking dat er een grote verstoring plaatsvond.We zijn in Nederland misschien ook wel bang om ziek te worden; getuige de miljoenen vaccins die de Nederlandse overheid in de zomer en het najaar van 2009 inkocht tegen een mogelijke pandemie van de Mexicaanse griep. Nu moet er voor €200 miljoen aan antivirale middelen worden weggegooid. Ook worden wij in Nederland geconfronteerd met rampen in het buitenland waarbij Nederlanders zijn getroffen (zoals de aardbeving in Haïti, en de vliegramp in Libië). Daarnaast zijn ook in Nederland niet alle risico’s op een dergelijke ramp of crisis geheel uit te sluiten.
Wet Veiligheidsregio’s
Op 1 oktober 2010 is de nieuwe Wet Veiligheidsregio’s in werking getreden; deze wet verplicht de veiligheidspartners om in regionaal verband samen te werken. Een ramp is meestal te ingrijpend om door één gemeente alleen te kunnen worden aangepakt en daarbij storen rampen zich niet aan gemeentegrenzen. Binnen een jaar na inwerkingtreding van de Wet Veiligheidsregio’s moeten het Regionaal Beleidsplan en het Regionaal Crisisplan de huidige rampenplannen vervangen. De vraag is of dit voldoende waarborg is voor de regionale samenwerking en aanpak van de rampenbestrijding.
Rampen uit het (recente) verleden en de risico’s van onze moderne samenleving tonen aan, dat de overheid écht voorbereid moet zijn. Een ramp komt immers altijd onverwacht.
