Het landschap van arbeid en productie blijft evolueren, en dat is niets nieuws onder de zon. Tijdens de Industriële Revolutie zagen we al ingrijpende veranderingen; van de lantaarnaansteker tot de stadsomroeper, banen transformeerden of verdwenen. En het lot van de wegwerkers, waterdragers en tolgaarders, waarbij technologische vooruitgang leidde tot een vermindering van benodigde arbeidskrachten en de verschuiving naar zware fysieke arbeid in fabrieken. Deze geschiedenis herhaalt zich vandaag de dag met de opkomst van kunstmatige intelligentie. 

Sinds de automatisering in de jaren ’80, hebben we gezien hoe procedureel werk – denk aan taken van administratieve medewerkers, telefonisten en receptiemedewerkers – vereenvoudigd of zelfs overgenomen werd door machines. Dit maakte het mogelijk dat taken sneller en door minder gespecialiseerd personeel uitgevoerd konden worden. De digitalisering heeft de rol van archiefmedewerkers fundamenteel veranderd, waarbij de behoefte aan de traditionele archiefmedewerker afnam en de functie van Digitale Informatie Manager ontstond. Ook de boekhouder is meer analytisch en toezichthoudend werk gaan doen. 

Nu staat KI op de drempel om een nieuwe revolutie te ontketenen. KI leert zelfstandig, legt verbanden en ondersteunt steeds vaker bij besluitvormingsprocessen en kan zelf technisch ‘toezicht houden’. Enkele toepassingen zijn: 

• Klant Contact Centra (KCC): Met virtuele assistenten en chatbots neemt de behoefte aan personeel af. 
• Beleidsvorming: KI kan immense datasets analyseren, wat cruciaal is voor stadsplanning en beleidsontwikkeling. De rol verschuift van initiële data-analyse naar het interpreteren van inzichten. 
• Handhaving en Facilitair Beheer: KI-systemen kunnen worden ingezet voor effectiever toezicht en beheer van openbare ruimtes en gebouwen. Ambtenaren moeten meer technische kennis krijgen om deze systemen te beheren en gebruiken. 
• Vergunningsverlening: KI kan snel analyseren of een vergunning voldoet aan de omgevingsvisie. 
• ICT: Programmeervaardigheden worden minder essentieel dankzij geavanceerde KI-ondersteuning en -systemen. 

Conclusie

Hoewel gemeentebanen niet per se verdwijnen, ondergaan ze wel een transformatie. Kunstmatige intelligentie neemt niet over, maar biedt ons de kans om te groeien en ons vaardigheden-arsenaal uit te breiden. Net als bij elke technologische revolutie zijn er winnaars en verliezers. Het is aan ons om flexibel en adaptief te blijven in deze tijden van verandering. 

Terug naar de nieuwsbrief Overheid in Beweging