Drones zijn onbemande vliegtuigjes die voor verkenningsdoelen worden ingezet. Drie jaar geleden wisten we al dat het Amerikaanse leger drones inzet in Afghanistan en Irak. Inmiddels hebben ook 60.000 Nederlanders een drone aangeschaft, voor tal van doeleinden. De grote vraag is: Welk beleid moeten gemeenten hierop ontwikkelen?

Inmiddels zijn er verschillende drones gekomen ter grootte van een A4-tje, met op elk van de vier hoeken een helikopterpropeller. Meestal met een videocamera eronder, aangestuurd door een remote control unit, steeds vaker via een smartphone of tablet. Tal van nieuwe toepassingsmogelijkheden duiken op, zelfs tot aan een proef met bezorging van pakketpost. In de korte tijd dat drones op de markt zijn, hebben al 60.000 Nederlanders een drone aangeschaft. Dat zouden er al veel meer zijn geweest als de fabrieken in China de capaciteit zouden hebben om te voldoen aan de gigantische vraag vanuit de gehele wereld. Je hebt al drones voor €100,-. Voor €250,- heb je al een aardig exemplaar en als je bereid bent €1.000,- te investeren kun je al wedijveren met de drones van professionele bedrijven. Dat maakt de drone tot een gadget vergelijkbaar met de tablet anno 2010.

Birdseye

Wat doen die 60.000 Nederlanders anno 2015 met hun drone? Die worden massaal uitgeprobeerd voor tal van doeleinden. Vaak als speelgoed maar dankzij een besturing die veel eenvoudiger is dan bij de modelvliegtuigjes kan iedereen er redelijk snel mee uit de voeten. En die ingebouwde camera die direct beelden doorstuurt naar je tablet of smartphone maakt het extra leuk. Je krijgt beelden die je ook zou krijgen als je zou kunnen vliegen. De drone geeft ons eigenlijk vleugels want we kunnen de wereld om ons heen voortaan op dezelfde wijze bekijken als vogels dat doen.

Dakraam

Mag dat zomaar? Met de drone kun je een filmpje maken van de achter de schutting topless zonnende buurvrouw. Natuurlijk mag dat niet want je mag diezelfde buurvrouw ook niet filmen of fotograferen vanuit het hoogste dakraam in je huis. Maar vanuit dakramen worden dat soort filmpjes gemaakt en dus worden met drones ook dat soort filmpjes gemaakt. Het verbod gaat nog verder dan bij het dakraam want je mag met een drone niet vliegen boven de bebouwde kom en ze mogen niet boven de 300 meter hoogte vliegen. Dat mogen alleen professionele bedrijven met een vergunning en dat zijn maar een paar bedrijven in Nederland.

Gedogen

Het grootste deel van die 60.000 drones in Nederland vliegt ondanks het verbod regelmatig boven de bebouwde kom. Logisch, want er is nauwelijks handhaving; het wordt dus enigszins gedoogd. Bijvoorbeeld voor een leuk filmpje van de straat, of van je eigen huis, of van de Dom in Utrecht die boven de laaghangende bewolking tevoorschijn komt. Als je zo’n filmpje gaat publiceren, loop je het risico dat je wordt aangepakt op instigatie van de bedrijven met een vergunning, maar als je het niet of anoniem publiceert weet niemand dat het van jouw drone komt.

Uit de lucht schieten

Handhaving is lastig want zelfs als het politiekorps die taak heeft, is het een ondoenlijke taak. Die drone boven de woonwijk heeft immers geen kentekenplaat die kan worden gefotografeerd. De overtreder kan alleen worden gepakt als de politie de drone kan volgen tot de landing en dat weet elke drone bezitter natuurlijk ook. Zo iemand gaat echt niet midden in het stadspark of een marktplein staan om zijn drone te laten landen. Waarom zou je, als je dat ook in je eigen achtertuintje of op je balkon kunt doen, of in een smal steegje? Uit de lucht schieten is ook geen optie want misschien is het wel een drone van een van de bedrijven met een vergunning.

1 Miljoen drones

Of de drone bewust enigszins wordt gedoogd of vanwege gebrek aan opsporingsmogelijkheden doet niet ter zake. Die 60.000 drones zijn eind 2015 aangegroeid tot minstens 180.000 drones en vóór 2020 zijn het een half miljoen drones want het gaat net zo hard als met de tablet. Een half miljoen drones boven Nederland, met de huidige wet- en regelgeving en de huidige mogelijkheden tot toezicht en handhaving, dat gaat niet werken. Daarmee gaan ongelukken gebeuren, ongelukken in de privacysfeer maar zeker ook ongelukken in de sfeer van veiligheid. Als twee drones botsen komt er minstens 1 kilo hard plastic en ijzer naar beneden vallen. Als dat van 200 meter op iemands hoofd terecht komt is het een zware verwonding, misschien wel met dodelijke afloop. Maar ook bovenop een serre, of een rijdende auto is de schade groot en in het verkeer kan zo’n gevallen drone ongevallen veroorzaken. Steeds meer drones krijgen carbon propellers en als een onbestuurbare drone in een groep mensen terecht komt kunnen die razend snel draaiende wentelwiekjes zware verwondingen veroorzaken.

Innovatie

Als je drones niet kunt verbieden, kun je ze beter omarmen. Voor een gemeente bieden medewerkers met vleugels en de ogen van vogels immers ook innovatieve perspectieven. Denk aan allerlei inspecties van groenvoorzieningen, hoge gebouwen, de BAG, modelmatige WOZ-waardering, beoordelingen van meldingen openbare ruimte, beoordeling op mogelijke hennepteelt en verkeerssituaties. Dat kan nu al door een van de dronebedrijven met vergunning te contracteren, maar dan betaal je als gemeente de hoofdprijs, waardoor het aantal economische rendabele toepassingsmogelijkheden sterk afneemt. Je kunt als gemeente ook zelf het initiatief nemen om een vergunning te verwerven naast deze commerciële bedrijven met vergunning.

€100 Miljoen

Of je gaat als gemeente samen met andere gemeenten in VNG-verband aan de slag om samen met de Rijksoverheid tot compleet andere wet- en regelgeving te komen, die beter aansluit bij de toekomstige werkelijkheid van een half miljoen drones boven Nederland. Bijvoorbeeld door een nieuw vergunningstelsel dat vervolgens wordt gedecentraliseerd, dus dichter bij de burger, zoals in de zorg het geval is. Wellicht een compleet nieuw stelsel voor vergunningen, (kenteken)registratie, digitale herkenning, toezicht en handhaving dat wordt gefinancierd met belastingheffing. Bijvoorbeeld €2 per vlucht van maximaal een uur. Die half miljoen dronebezitters hebben dat er wel voor over want ook zij hebben er belang bij dat hun drone wordt omgeven door meer veiligheid. Als elke drone per jaar 100 keer betaald de lucht in gaat hebben we als BV Nederland 100 miljoen euro per jaar beschikbaar voor dat stelsel van vergunningen, registratie, herkenning, toezicht en handhaving.

Telengy

Dat stelsel is er nog niet en komt er ook niet als er geen gemeenten zijn die een kopgroep willen vormen omdat ze hun burgers willen helpen bij het verantwoord vliegen. Bij Telengy zijn we er van overtuigd dat deze ontwikkeling niet is tegen te houden en dat onze klanten in de kopgroep best wat steun kunnen gebruiken.

“Drones? Niet negeren, niet tegenhouden, ook geen theoretische modellen en verhandelingen maar de digitaal gevleugelde gemeente praktisch benaderen, oftewel: gewoon doen!”

Telengy beschikt over een netwerk van specialisten in diverse disciplines. Innovatie en drones specialist Albert Zeeman is de aanjager voor de ontwikkeling van een visie op het gebied van drones, wetgeving en handhaving. Telengy en Albert Zeeman gaan graag een gesprek aan met diegenen die een rol willen spelen in de ontwikkeling van een heldere visie en mogelijke oplossingen voor drone gebruik in Nederland. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Albert Zeeman via e-mail: albert@id-tank.com. U kunt ook ons bereiken via e-mail: info@telengy.nl.