Begin maart hebben 162.000 leerlingen de resultaten ontvangen van de Eindtoets Basisonderwijs, beter bekend als de Citotoets. Ondanks Kamervragen en aandacht van het Ministerie van OCW, DUO en NVVB in 2011 dreigen 81.000 leerlingen onnodig een uittreksel GBA te kopen voor de inschrijving bij het voortgezet onderwijs. Kosten voor de ouders bedragen ongeveer €650.000,- Inmiddels biedt de helft van de gemeenten en het voortgezet onderwijs een meer klantvriendelijke manier om nieuwe leerlingen te identificeren. Dat blijkt uit onderzoek onder 153 gemeenten, uitgevoerd door Telengy.

In 76 deelnemende gemeenten aan het onderzoek is op een andere manier de identiteit van de toekomstige leerlingen voortgezet onderwijs vastgesteld. Dat komt overeen met 50% van de respondenten. In 2010 leverde nog 65% van de gemeenten een overbodig uittreksel. Kamervragen van de leden Heijnen en Çelik hebben in april 2011 geleid tot extra aandacht van het Ministerie van OCW, DUO en NVVB om deze administratieve last voor burgers tot een minimum te beperken. Uit het onderzoek blijkt dat een verbetering zichtbaar is, maar het blijft weerbarstige materie.

Mogelijke besparing voor gemeenten

Het niet meer leveren van een uittreksel GBA voor de inschrijving voortgezet onderwijs bespaart ook het nodige bij gemeenten. Het leveren van een uittreksel duurt ongeveer 4 minuten. Uitgaande van 81.000 leerlingen die nog een uittreksel vragen, levert het anders organiseren een besparing op van 5.400 uur bij gemeenten. De uittreksels worden vooral nog op papier geleverd, slechts enkele gemeenten bieden het uittreksel ook aan als digitaal bestand of via een persoonlijke internet pagina.

Uittreksel met een gouden randje

Uit het onderzoek blijkt verder dat de kosten voor een uittreksel GBA bij gemeenten nog steeds sterk verschillen. Zo kost het goedkoopste uittreksel €2,27 terwijl de meest luxe uitvoering beschikbaar is voor €15,-. De leges van het uittreksel zijn in 2011 licht gestegen t.o.v. de gemiddelde kosten in 2010, namelijk met 2%. Opvallend is verder dat de prijs mede afhankelijk is van de wijze van aanvragen. Gemiddeld is het schriftelijk aanvragen van een uittreksel GBA duurder dan via een bezoek aan het gemeentehuis. Een digitale aanvraag is gemiddeld het goedkoopst.

Anders organiseren

Voor inschrijving bij het voortgezet onderwijs hoeft de (toekomstige) leerling geen uittreksel GBA te overleggen. De school heeft enkel de volgende gegevens nodig: Burgerservicenummer (BSN), geslachtsnaam, voorletters, geboortedatum en geslacht. Mogelijke andere manieren van organiseren zijn:

• De leerling overlegt de gegevens aan school via een uitschrijvingsbewijs van de vorige school, ID-bewijs of geboortebewijs.
• De leerling overlegt de gegevens aan school via een zorgpas (formeel niet toegestaan).
• De gemeente levert rechtstreeks de benodigde gegevens aan de school, nadat de ouder daarvoor toestemming heeft gegeven.
• De gemeente controleert de inschrijfgegevens, die de school aanlevert. De ouder heeft hiervoor toestemming gegeven aan de school.