Bestaanszekerheid is op dit moment een hot item in de politiek en in de samenleving. Onder meer door inflatie komen meer mensen financieel in de knel, ervaren zij meer stress en krijgen daardoor mogelijk zelfs te maken met meervoudige problematiek.
Tegelijkertijd blijkt uit onderzoek dat veel mensen niet weten dat ze recht hebben op inkomensvoorzieningen zoals algemene bijstand en de aanvullende inkomensvoorziening ouderen (Aio) en daar dus ook geen aanspraak op maken. Om dit zogeheten niet-gebruik terug te dringen wordt het mogelijk om door middel van proactieve dienstverlening mensen actief te wijzen op hun recht op een inkomensvoorziening. Dit biedt kansen voor onder meer gemeenten om hun dienstverlening te verbeteren en kwetsbare burgers hiermee tijdiger te helpen en/of grotere problemen te voorkomen.
Wetsvoorstel
Het wetsvoorstel proactieve dienstverlening creëert voor de zogeheten SUWI-partijen (SVB, UWV en gemeenten) een juridische basis om persoonsgegevens uit te wisselen met als doel om te onderzoeken wie (waarschijnlijk) recht heeft op een inkomensvoorziening, maar deze op dit moment niet gebruikt. Als dat het geval blijkt, mogen deze mensen worden benaderd om een aanvraag te doen.
Op het moment van schrijven is het wetsvoorstel nog niet ingediend. Eerder dit jaar is de internetconsultatie afgerond en op dit moment voert de VNG met gemeenten een uitvoeringstoets uit over het wetsvoorstel. Een van de punten die hierin naar voren komt, is de mate waarin ook lokale minimaregelingen bijvoorbeeld meegenomen mogen worden bij proactieve dienstverlening. Deze zijn op dit moment nog geen onderdeel van het wetsvoorstel, terwijl ze een belangrijke schakel kunnen vormen in het ondersteunen van burgers.
Een belangrijk element in het wetsvoorstel is dat het geen verplichting schept voor onder meer gemeenten, maar dat het een wettelijke basis geeft om proactieve dienstverlening vorm te geven en uit te voeren.
Als gemeente aan de slag met proactieve dienstverlening?
Gemeenten kunnen op dit moment ook al aan de slag met proactieve dienstverlening. Sterker nog, tot op zekere hoogte zijn gemeenten dat al in de vorm van vroegsignalering, wat feitelijk ook een vorm van proactieve dienstverlening is. Daarnaast is het een belangrijke ontwikkeling om bijvoorbeeld mee te nemen in een nieuwe visie op dienstverlening, met daarbij ook een sterke focus op het sociaal domein.
Het wetsvoorstel geeft de mogelijkheden om proactieve dienstverlening toe te passen, maar het is aan de organisaties zelf om hier invulling aan te geven. Welke vormen van proactieve dienstverlening passen bij de organisatie en de populatie? En hoe ga je dat implementeren en communiceren? Het is een onderwerp dat vraagt om visie, de juiste informatievoorziening en zorgvuldige afwegingen op het gebied van ethiek en privacy. Het kan namelijk mensen helpen, maar is tegelijkertijd een andere manier van dienstverlening die een meer indringend karakter kan hebben. Gemeenten hoeven niet op het wetsvoorstel te wachten om dit gesprek al te voeren en na te denken over de dienstverlening van morgen.
Meer weten?
Voor meer informatie over hoe wij uw organisatie kunnen helpen, kunt u contact opnemen met Wouter Le Febre, 06 55 29 77 09 of w.l.febre@telengy.nl.