Het einde van 2024 nadert en waar velen uitkijken naar het kerstreces, kerstdiners en de jaarwisseling, is het ook verstandig om alvast een blik op komend jaar te werpen. Er komt namelijk weer veel op overheden af. Zo zal het kabinet in het voorjaar van 2025 de Nederlandse Digitaliseringsstrategie presenteren, de opvolger van een eerdere versie uit 2018. Er wordt gesproken over het digitaliseren van het Huis van Thorbecke en het beeld van één overheid als uitgangspunt. Dat vraagt om duidelijke sturing als het gaat om samenwerking, standaardisering en gegevensuitwisseling, allemaal met oog voor de burger.  

Specifiek voor gemeenten zijn de uitdagingen van wat heet de digitale transformatie vertaald in de Digitale Agenda 2028. Hierin zien we vergelijkbare thema’s terugkomen. Tijdens de sessie van de Telengy Academy van 6 december jl. gingen we hier met jonge collega’s nader op in en voerden we gesprekken over hoe zulke strategieën organisaties verder kunnen helpen en uiteraard ook hoe wij hier als adviseurs een rol in kunnen spelen. Een waardevol gesprek waarin we ook tot een aantal interessante kanttekeningen kwamen. Herkenbaarheid aan de ene kant, maar ook de constatering dat het uiteindelijk toch ook wel erg abstract blijft.  

Richting versus regie

Dergelijke overkoepelende digitaliseringsstrategieën bevinden zich op het snijvlak van een essentieel spanningsveld.  Enerzijds is er bij overheden namelijk een duidelijke behoefte aan gemeenschappelijke kaders en sturing. Organisaties willen niet constant zelf het wiel opnieuw uitvinden en zoeken houvast bij nieuwe ontwikkelingen, zoals AI, ‘de cloud’ en een digitaliserende maatschappij. Anderzijds willen organisaties uiteindelijk zelf regie voeren over de wijze waarop zij invulling geven aan deze ontwikkelingen en welke keuzes ze daarin maken. Dat spanningsveld voelt wel eens paradoxaal aan en een gemeenschappelijke strategie biedt daar wellicht een middenweg in. 

Het is begrijpelijk, want uiteindelijk heeft iedere organisatie zijn eigen vertrekpunt en uitgangspunten om rekening mee te houden. Omvang van de gemeente, organisatie, populatie en keuzes die in het verleden in de organisatie zijn gemaakt spelen hier een belangrijke rol in. Wat voor de ene gemeente goed werkt, kan voor de andere onwerkbaar zijn. Tegelijkertijd moet standaardisering wel degelijk voor gemene delers tussen overheden gaan zorgen.  

Van abstract naar concreet

Een grote uitdaging dus voor organisaties zelf om een concrete vertaling te maken van de digitaliseringsstrategie naar hoe de eigen organisatie invulling wil geven aan de grote opgaven, maar daarbij ook aansluiting vindt bij wat er al binnen de organisatie speelt. Van organisatieveranderingen tot de (op papier) simpele aanschaf van een nieuwe applicatie: het zijn allemaal kansen om met elkaar het narratief van digitalisering vorm te geven. Waarom willen we dit en hoe past dit binnen onze eigen waarden en uitgangspunten? Dan is het toch ook wel fijn dat die abstracte digitaliseringsstrategieën daar de ruimte voor geven.

• Nederlandse Digitaliseringsstrategie (NDS)
• Digitale Agenda Gemeenten 2028
• Staat van digitale overheid

Meer weten?

Voor meer informatie over hoe wij uw organisatie kunnen helpen, kunt u contact opnemen met  Wouter Le Febre,  06 55 29 77 09 of w.l.febre@telengy.nl.